Refah Sınır Kapısı, Filistin’in Gazze Şeridi bölgesi ile Mısır arasındaki tek sınır kapısı olan ve adını sınırın geçmesiyle bölünen Refah şehrinden alan sınır kapısıdır.
Refah Sınır Kapısı, Gazze Şeridi’nin ana güzergahlarından Selahaddin Caddesi’nin güney ucunda yer almaktadır. Mısır ile olan Refah Sınır Kapısı haricinde, Gazze Şeridi’nin dışa bağlantısını sağlayan bir diğer nokta da İsrail-Filistin Gazze Şeridi arasındaki Beyt Hanun (Erez) Sınır geçişidir.
Diğer sınır kapısı ise başlangıcında olup, ki bağlanmaktadır. Bu sebeple Selahaddin Kapısı olarak da anılır. Sınır geçiş noktası, Ekim 2009’da sınır hattının altındaki tünelleri hedef aldığı gerekçesiyle düzenlenen İsrail bombardımanı ile hasar görmüştür.
Bunun ardından Refah şehrinin güneyinde tekrar inşa edilen yeni Refah Sınır Kapısı, Arapça geri dönüş anlamına gelen El-Avde olarak da anılmaktadır.
REFAH SINIR KAPISI TARİHÇESİ
1948 Arap-İsrail Savaşı ile birlikte Filistin’de kalan Arap bölgeleri, komşu Arap ülkelerince kontrol altına alındı. Bu dönem boyunca Gazze Şeridi de Mısır idaresi altındaydı ve Gazze ile Mısır arasında sınır bulunmuyordu.
1967’de Altı Gün Savaşı sonrasında İsrail yalnız Gazze’yi değil, Sina Yarımadası dahil Mısır topraklarını ele geçirdi. 1978 Mısır ile İsrail arasında imzalanan Camp David Sözleşmesi ve 1979 İsrail-Mısır Barış Antlaşması sonrası ise Gazze hariç olmak üzere bu bölgede geriye kalan topraklar Mısır’a geri verildi.
Philadelphia Hattı olarak adlandırılan 100 metre genişliğindeki kıyı şeridi, Mısır ile Gazze Şeridi arasında tampon bölge olarak bırakıldı ve Gazze-Mısır sınır hattı da düzenlendi. İsrail’in 1982’de Sina Yarımadası’ndan çekilmesi sonrası sınır işlemeye başladı.
Refah Sınır Kapısı, geri çekilme planının yürürlüğe girdiği 11 Eylül 2005 tarihine kadar İsrail güçlerinin denetimi altında işlemekteydi. İsrail’in çekilmesinin ardından Avrupa Birliği’nin Refah’a özel gönderdiği denetmenler tarafından bir yılı aşan süre denetlenen sınır geçişleri Nisan 2006 itibarıyla Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ın başkanlık kuvvetleri tarafından kontrol edilmeye başlandı.
Sınırın Mısır tarafında ise İsrail ile Mısır arasındaki anlaşma gereğince 750 sınır güvenliği denetimi sağlamaktadır.
REFAH SINIR KAPISI NEDEN AÇILIR VE KAPANIR?
Refah Sınır Kapısı, İsrail’in güvenlik talepleri, İsrail kuvvetlerinin Gazze Şeridi’ne yönelik operasyonları, Mısır’daki siyasi çalkantılar veya Gazze Şeridi’ndeki Hamas yönetimine yönelik tepkiler gibi çeşitli sebeplerle kapatılmakta ve yılı aşan süreler boyunca kapalı kalabilmektedir.
