Kenan GÜRBÜZ
Erzincan İliç’teki altın madeninde yaşanan facia gözleri, maden ruhsatlarına ve buralarda yapılan madenciliğin ne kadar sağlıklı, ne kadar kontrollü yapıldığına çevirdi. Son 15 yılda verilen maden ruhsatı sayısı 386 bine ulaştı ve son10 yılda 109 bin 884 hektar orman madencilik faaliyetine açıldı. Orman Genel Müdürlüğü’nün 2022 Orman İstatistiklerine göre 8 bin 406 hektar ormanda madencilik izni verildi.
Bu izinlerin 3 bin 736 hektarını maden açık işletmeleri, 3 bin 298 hektarını maden altyapı tesisleri, 1003 hektarını hammadde üretimi, 253 hektarını maden arama faaliyetleri oluşturdu. Son 10 yılda sadece maden arama faaliyeti için verilen izinler ise 3 bin 127 hektarı buldu.
15 YILDA 386 BİN MADEN RUHSATI
1923’ten 2002 yılına dek geçen 80 yılda Türkiye genelinde toplam 1186 maden ruhsatı verildiği öğrenildi. Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’nün verilerine göre 2008-2023 arasındaki son 15 yılda ruhsat sayısının 386 bine ulaştı.
TEMA Vakfı’nın hazırladığı raporlara göre Temmuz 2019’dan bu yana 2 bin 685 noktada maden ruhsatı ihalesine çıkıldı. Maden ve Petrol Arama İşleri Genel Müdürlüğü’nün (MAPEG) sunduğu 2 Kasım 2020 tarihli en güncel veriye göre Türkiye’de 5 bin 375’i arama ve 9 bin 947’si işletme ruhsatı olmak üzere toplam 15 bin 332 aktif ruhsat bulunuyor.
3 BİN TÜR TEHDİT ALTINDA
TEMA Vakfı’nın hazırladığı maden projelerinin yoğun baskısı altında olan 24 ildeki maden ruhsatları haritalandırma çalışmasına göre; 3 binden fazla endemik canlı türü madencilik faaliyetlerinin tehdidi altında.
Türkiye’de endemik tür sayısı 3 binden fazla ve endemizm oranı yüzde 34,4. Bu oran Yunanistan’da yüzde 14,9, Fransa’da yüzde 2,9, Polanya’da ise yüzde 0,1’dir.
Buna rağmen Avrupa Birliği yüz ölçümünün ortalama yüzde 30’u korunan alan olarak koruma altındayken Türkiye’de bu oran sadece yüzde 8,7’dir. Ne yazık ki ortalamaların oldukça altında olan korunan alanlar, madencilik faaliyetlerinden de korunamıyor.”
patronlardunyasi.com
